Luteranizm

Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce należy do rodziny Kościołów luterańskich i pozostaje częścią jednego, świętego, powszechnego i apostolskiego Kościoła, który został założony przez Jezusa Chrystusa w dniu zesłania Ducha Świętego. Nazwa Kościoła nawiązuje do tekstu wyznania wiary złożonego w 1530 roku na sejmie w Augsburgu, stanowiącego także jedną z podstawowych ksiąg wyznaniowych w luteranizmie - do Wyznania Augsburskiego.
 

 
Kościół luterański powstał jako konsekwencja wystąpienia ks. Marcina Lutra. 31 października 1517 roku w Wittenberdze przybił on do drzwiach kościoła zamkowego 95 tez. Nawoływały one do odnowy Kościoła Powszechnego (katolickiego) w duchu Ewangelii. Luter sprzeciwiał sprzedaży odpustów, a także szeroko występującym nadużyciom w Kościele. Należy jednak zaznaczyć, że jego zamiarem nie było stworzenie nowego wyznania, ale odnowa istniejącego Kościoła. Swoim wystąpieniem Luter rozpoczął wielką dysputę na temat Kościoła oraz zapoczątkował okres zwany Reformacją.

Poglądy Reformatora dość szybko trafiły na podatny grunt w Polsce. Mimo oporu i utrudnień ze strony władzy królewskiej zaczęły powstawać parafie ewangelickie w Wielkopolsce, na Pomorzu, Kujawach, Mazurach i Śląsku.

Wzmożona działalność ewangelików zaowocowała powstaniem bogatej literatury religijnej w języku polskim: tłumaczenia Pisma Świętego, kancjonały - śpiewniki, postylle - zbiory kazań, katechizmy. Reformacja szczególnie dobrze rozwijała się wśród mieszczan i chłopstwa zachodniej Polski, a także Polaków mieszkających poza granicami kraju. Do okresu zaborów przetrwało niewiele zborów. Tworzyły się jednak nowe, zakładane przez osadników szukających lepszych warunków do życia. Szybko ulegli oni polonizacji i brali czynny udział w życiu politycznym i kulturalnym kraju. 

Obecnie w skład naszego Kościoła wchodzą parafie o bardzo zróżnicowanej historii, tradycjach i zwyczajach, jednakże wspólną ich cechą jest wpływ Pisma Świętego jako jedynego źródła prawd wiary. Ma ono wielkie znaczenie w życiu całej wspólnoty. W przeszłości pozwalało przetrwać czasy kontrreformacji, kiedy ewangelikom odbierano kościoły, szkoły i majątki parafii. Wtedy, na skutek prześladowań i zakazu odprawiania nabożeństw, wierni spotykali się w prywatnych domach i tam studiowali Biblię. Pozwoliło to zachować wiarę oraz tożsamość ewangelicką, które stanowiły pociechę i moc w oczekiwaniu na lepsze czasy. 

Niezwykle trudnym okresem dla polskich ewangelików była również II Wojna Światowa, podczas której życie straciło wielu zasłużonych dla Kościoła i Polski księży oraz członków inteligencji ewangelickiej. Wśród zabitych znalazł się także Biskup Kościoła - ks. Juliusz Bursche. Po 1945 roku Kościół odradzał się ponownie do życia próbując sprostać trudnemu zadaniu zjednoczenia wiernych z różnych terenów i struktur kościelnych. 

Dzisiaj większość parafii ewangelickich wciąż przyjmuje charakter diasporalny. Parafie są często bardzo oddalone od siebie i skupiają niewielu wiernych. Pomimo tego niezmienione zostało w nich, żywe od czasów Reformacji, umiłowanie Bożego Słowa i chęć zgłębiania Bożej woli. Niezwykle często parafie luterańskie są również inicjatorami działań kulturalnych i społecznych i socjalnych. 

Ocenia się, że na świecie żyje około 130 mln ewangelików - członków Kościołów wyrosłych bezpośrednio z Reformacji XVI wieku. W Polsce tradycję luterańską i reformowaną pielęgnują: Kościół Ewangelicko-Augsburski (ok. 80 tyś. wiernych) i Kościół Ewangelicko-Reformowany (ok. 4000 wiernych).

Zapraszamy do głębszego zapoznania się z doktryną Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz historią i działalnością parafii w Tomaszowie Mazowieckim.